تخت جمشید شیراز

تخت جمشید یکی از شاهکارهای معماری ایران و جهان باستان است که شکوه و عظمت ایران باستان را به‌خوبی به نمایش می‌گذارد. این مجموعه تاریخی که به ثبت میراث جهانی یونسکو رسیده، در شیراز قرار دارد و سالانه هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به سو خود می‌کشاند. اگر قصد سفر به شیراز را دارید یا می‌خواهید بیشتر درباره این اثر باشکوه بدانید، در این مطلب با ما همراه شوید تا با تاریخ، معماری و جذابیت‌های تخت جمشید بیشتر آشنا شوید.

تخت جمشید کجاست؟

تخت جمشید، که به پارسه یا پرسپولیس هم شناخته می‌شود، در استان فارس و شهرستان مرودشت قرار دارد. این مجموعه تاریخی حدود ۵۷ کیلومتر از شیراز فاصله دارد و در ۱۰ کیلومتری شمال مرودشت، در دامنه کوه رحمت واقع شده است. تخت جمشید روی سکویی به ارتفاع ۸ تا ۱۸ متر از جلگه مرودشت ساخته شده و شامل بخش‌های مختلفی از جمله کاخ‌های تشریفاتی، خزانه شاهی و دژهای حفاظتی است. این مجموعه عظیم توسط داریوش کبیر در ۵۱۸ سال قبل از میلاد ساخته شد و بعدها توسط پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر اول گسترش یافت. تخت جمشید یکی از مهم‌ترین مراکز حکومت هخامنشیان بوده و امروز با ستون‌های عظیم خود، نماد شکوه و عظمت تاریخ ایران باستان است. برای سفر به شیراز و بازدید از این مکان شکوهمند، می‌توانید از بلیط هواپیما شیراز استفاده کنید.

تاریخچه تاسیس تخت جمشید

تخت جمشید، یکی از بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین آثار معماری ایران باستان، در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد و تحت فرمان داریوش بزرگ ساخته شد. هدف اصلی داریوش از ساخت این مجموعه عظیم، ایجاد پایتختی برای امپراتوری هخامنشیان بود که نه تنها قدرت سیاسی را به نمایش بگذارد، بلکه نشان‌دهنده فرهنگ غنی و پیشرفت‌های مهندسی و هنری آن زمان باشد. پس از داریوش، پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر اول، با افزودن کاخ‌ها و ساختمان‌های مختلف به این مجموعه، تخت جمشید را گسترش دادند. در طول این مدت، تخت جمشید نه تنها محل زندگی شاهان و اشراف هخامنشی بود، بلکه جایگاهی برای برگزاری جشن‌ها، مراسم‌های مذهبی و دیپلماسی نیز به شمار می‌رفت. اگر قصد دارید از تهران به شیراز سفر کنید و از تخت جمشید دیدن کنید، می‌توانید با بلیط تهران به شیراز سفر کنید و با بلیط هواپیما شیراز تهران به راحتی برگردید.

این مجموعه تاریخی شامل کاخ‌های عظیم، ستون‌های بلند و هنرهای زیبا بود که هر کدام از آن‌ها در نوع خود شاهکاری به شمار می‌رفتند. همچنین سنگ‌نبشته‌ها و کتیبه‌های به جا مانده از این دوران، اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخچه ایران باستان را به ما می‌دهند. تخت جمشید به عنوان نمادی از شکوه و قدرت ایران در دوران هخامنشی، تا پیش از حمله اسکندر، در بهترین شرایط خود قرار داشت.

تخت جمشید قبل از ویرانی

در دوران شکوه تخت جمشید، این مجموعه عظیم با معماری خیره‌کننده و ستون‌های بلند خود، نمادی از قدرت و بزرگی ایران باستان به شمار می‌رفت. تصاویر و عکس‌های تاریخی که از تخت جمشید به‌ویژه قبل از حمله اسکندر به جا مانده است، همواره نمایانگر عظمت و زیبایی این مجموعه است. این تصاویر نشان می‌دهد که تخت جمشید پیش از ویرانی توسط اسکندر، چگونه یک مرکز حکومتی و فرهنگی بزرگ در دل امپراتوری هخامنشی بود. برای اقامت راحت در شیراز، می‌توانید از خدمات رزرو هتل شیراز بهره‌مند شوید و با خیال راحت از تخت جمشید دیدن کنید.

تخت جمشید چند سال قدمت دارد؟

تخت جمشید به دستور داریوش بزرگ در سال ۵۱۸ پیش از میلاد ساخته شد، یعنی حدود ۲۵۰۰ سال پیش. این بنای عظیم در آن زمان به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و شگفت‌انگیزترین ساختارهای معماری جهان شناخته می‌شد و حتی امروز هم به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاهکارهای تاریخی ایران باقی مانده است. اگر به دنبال تجربه یک سفر شگفت‌انگیز به این مکان تاریخی هستید و پس از آن می‌خواهید سفری هم به دبی داشته باشید، می‌توانید بلیط هواپیما شیراز به دبی را رزرو کنید.

چه کسانی تخت جمشید را به آتش کشیدند؟

تخت جمشید در سال ۳۳۰ پیش از میلاد توسط اسکندر مقدونی به آتش کشیده شد. بسیاری از مورخان معتقدند که این آتش‌سوزی به دستور اسکندر انجام گرفت، اما برخی نظریات دیگر، از جمله روایت‌هایی که به تائیس، معشوقه اسکندر نسبت داده می‌شود، دلیل این آتش‌سوزی را تلافی آتش‌زدن معابد یونان توسط خشایارشاه می‌دانند. این واقعه به یک فاجعه تاریخی برای تخت جمشید تبدیل شد، جایی که پس از حمله اسکندر، تنها ستون‌های عظیم آن باقی ماند و باقی بناها و آثار تاریخی آن از بین رفت. مقد دیگری که بتوانید با شکوه تاریخ آشنا شوید استانبول است که به راحتی از طریق بلیط هواپیما شیراز استانبول در دسترس است.

معماری تخت جمشید

تخت جمشید از نظر ساختاری بسیار پیشرفته بود و از مواد مختلفی مانند سنگ، چوب و فلز برای ساخت بناهای آن استفاده شده است. ستون‌های عظیم این مجموعه که از سنگ‌های مقاوم تراشیده شده‌اند، به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های تخت جمشید شناخته می‌شوند. طراحی دقیق و استفاده از نسبت‌های هندسی در ساخت این ستون‌ها و دیگر بخش‌های تخت جمشید، نمایانگر توانایی بالای مهندسان آن دوران است. معماری تخت جمشید چنان زیبا و شکوهمند است که گردشگران خارجی از همه نقاط جهان مثل دبی می‌توانند از طریق بلیط هواپیما دبی شیراز به شیراز بیاییند و از آن دیدن کنند.

ستون‌های تخت جمشید به شکل‌های مختلفی از جمله نقش‌دار و بدون نقش ساخته شده‌اند. برخی از این ستون‌ها ارتفاعی بیش از ۲۰ متر دارند، که نشان‌دهنده مهارت‌های فوق‌العاده در طراحی و ساخت بوده است. علاوه بر جنبه زیبایی‌شناسی، این ستون‌ها عملکردی ویژه نیز داشتند؛ آنها به‌عنوان نگهدارنده سقف‌های سنگین و ستون‌های بلند در برابر فشار و لرزش‌های زمین‌شناسی عمل می‌کردند.

در ساخت تخت جمشید، از پیشرفته‌ترین فناوری‌های معماری و مهندسی زمان خود استفاده شده بود. یکی از این نوآوری‌ها، طراحی منحصر به فرد سقف‌ها و دیوارها بود که به‌وسیله‌ی مهندسان با بهره‌گیری از اصول مقاومت و پایداری ساختاری طراحی می‌شد. این ویژگی‌ها حتی امروزه هم در مهندسی سازه‌های مدرن مشاهده می‌شود. برای نخستین‌بار در تاریخ معماری ایران، از ترکیب سنگ‌های مختلف برای تزئین و ساخت بناها به طور گسترده استفاده شد. برای مثال، دیوارهای تخت جمشید با سنگ‌های مرمر سفید و گرانیت قرمز پوشانده شده بود، که تضاد رنگی خاصی را ایجاد می‌کرد و نمایی مجلل به مجموعه می‌بخشید.

ستون‌ها و تزیینات تخت جمشید پر از نمادهای فرهنگی و مذهبی بودند. بسیاری از این نمادها، الهام‌گرفته از اساطیر ایرانی و مذهبی بودند و در کنار جزئیات هنری و پیچیده‌شده، به‌نوعی پیامی از قدرت و اقتدار پادشاهان هخامنشی را منتقل می‌کردند. به گفته‌ی برخی از باستان‌شناسان، هنوز برخی از روش‌های دقیق ساخت این بناها برای ما رمزآلود باقی مانده است. بر اساس شواهد، برخی از قطعات سنگی بناهایی چون دروازه‌ها و ستون‌ها به‌گونه‌ای تراشیده شده‌اند که در جاهایی کاملا متصل می‌شوند، بدون اینکه نیاز به ملات و سیمان باشد. این ویژگی نشان‌دهنده‌ی مهارت فوق‌العاده معماران آن دوره است.

مواد اصلی به کار رفته در ساخت تخت جمشید شامل سنگ‌های گرانیت و مرمر بود که از معادن مختلف منطقه استخراج می‌شدند. در کنار سنگ‌ها، چوب‌های بلند و محکم هم برای ساخت سقف‌ها و قسمت‌های دیگر استفاده شده بود. این ترکیب از مواد طبیعی و مقاوم باعث استحکام و دوام این مجموعه عظیم در طول زمان شد.

بخش‌های مختلف تخت جمشید

تخت جمشید، با طراحی پیچیده و دقیق خود، از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که هر یک به‌تنهایی نمایانگر هنر و مهارت مهندسان و معماران هخامنشی است. این مجموعه تاریخی شامل کاخ‌ها، دروازه‌ها، ستون‌ها و دیگر ساختمان‌های ویژه‌ای است که هر کدام نقش خاصی در زندگی دربار هخامنشیان و شکوه این امپراتوری داشتند.

• پلکان ورودی و دروازه ملل

ورود به تخت جمشید از طریق پلکان بزرگ و شکوهمند آن امکان‌پذیر بود. پلکان ورودی با ۱۱۷ پله از سنگ تراشیده شده و مسیری است که به دروازه ملل می‌رسد. دروازه ملل، یکی از ورودی‌های اصلی تخت جمشید، با نقش‌برجسته‌های تاریخی و نمایانگر نمایندگان مختلف ملت‌ها و اقوام تابع هخامنشی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌ها شناخته می‌شود. در نقش‌برجسته‌های دروازه ملل، نمایندگان ۲۳ ملت مختلف به‌دقت تصویر شده‌اند که این خود نشان‌دهنده عظمت امپراتوری هخامنشی است و تعهد آن‌ها به برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهای مختلف را نشان می‌دهد.

• کاخ آپادانا

کاخ آپادانا، که بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کاخ تخت جمشید بود، محل برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های رسمی دربار هخامنشیان به شمار می‌رفت. این کاخ با ستون‌های عظیم و تزیینات پیچیده، نمایانگر شکوه و عظمت سلطنت داریوش و جانشینانش بود. سقف‌های بلند و تزئینات سنگی منحصر به فرد این کاخ، آن را به یکی از شاهکارهای معماری تخت جمشید تبدیل کرده است. جالب است بدانید که در این کاخ، در مراسم‌های بزرگ از ۲۸۰۰ خدمه و ماموران برای برگزاری جشن‌ها استفاده می‌شد.

• کاخ صد ستون

کاخ صد ستون یکی دیگر از کاخ‌های معروف تخت جمشید است که در آن ۱۰۰ ستون سنگی با دقت تمام ساخته شده است. این کاخ به‌عنوان محل برگزاری جشن‌ها و گردهمایی‌های مختلف در دوران هخامنشیان شناخته می‌شد. ستون‌های بلند و زیبا در این کاخ از ویژگی‌های بارز آن هستند که در چشم هر بیننده‌ای تاثیر عمیقی می‌گذارند. هر یک از این ستون‌ها به‌طور مستقل طراحی و ساخته شده‌اند و ارتفاع برخی از آن‌ها به بیش از ۲۰ متر می‌رسد.

• کاخ تچر و دیگر کاخ‌ها

کاخ تچر نیز یکی از ساختمان‌های مهم در تخت جمشید است که در آن پادشاهان هخامنشی به پذیرایی از مهمانان خارجی و سفرای مختلف می‌پرداختند. این کاخ با ویژگی‌های معماری خاص خود و تزیینات چشمگیر، یکی از دیگر نمونه‌های بارز هنر معماری هخامنشی است. همچنین در کاخ تچر، برخی از تزیینات دیوارها با استفاده از نقوش حیوانات و طبیعت طراحی شده که به‌عنوان نمادهای قدرت و سلطنت هخامنشیان محسوب می‌شده است.

• خزانه و سایر ساختمان‌ها

خزانه تخت جمشید به‌عنوان محل ذخیره ثروت و گنجینه‌های سلطنتی شناخته می‌شد. در کنار این خزانه، دیگر ساختمان‌های کاربردی مانند دژها و باروهای حفاظتی نیز برای امنیت و پایداری مجموعه طراحی شده بودند. این ساختمان‌ها نشان‌دهنده دقت و برنامه‌ریزی دقیق مهندسان برای حفاظت از این مجموعه عظیم بوده است.

ستون‌های تخت جمشید چگونه ساخته شدند؟

ستون‌های تخت جمشید با استفاده از سنگ‌های گرانیت و مرمر تراشیده شده‌اند و به‌عنوان یکی از ویژگی‌های برجسته این مجموعه شناخته می‌شوند. هر ستون به‌طور جداگانه از قطعات سنگی عظیم ساخته و سپس به‌دقت در محل خود نصب می‌شد. برای ساخت این ستون‌ها از روش‌های پیشرفته مهندسی زمان خود استفاده می‌شد که باعث استحکام و دوام آن‌ها در برابر گذر زمان شده است. برخی از ستون‌ها به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که بر اساس تحقیقات اخیر، با یک‌دیگر به‌صورت کاملا دقیق متصل شده‌اند، بدون اینکه از ملات استفاده شده باشد.ستون‌ها نه تنها به‌عنوان عناصر پشتیبان برای ساختمان‌ها عمل می‌کردند، بلکه از لحاظ زیبایی‌شناسی نیز در طراحی تخت جمشید نقش برجسته‌ای ایفا می‌کردند. برای ادامه سفر خود و تجربه استراحت و آرامش در یک جزیره می‌توانید بلیط شیراز کیش لحظه آخری رزرو کنید و سفر خود را ادامه دهید.

موزه تخت جمشید

موزه تخت جمشید در شهرستان مرودشت استان فارس واقع شده و در قدیمی‌ترین بنای بازسازی شده ایران قرار دارد. این بنا که حدود ۲۵۰۰ سال پیش توسط هخامنشیان ساخته شد، اکنون به‌عنوان موزه‌ای برای نمایش آثار تاریخی این تمدن عظیم فعالیت می‌کند. موزه شامل یک ایوان، دو گالری و یک تالار است که در هر کدام آثار مهمی از دوره هخامنشی به نمایش گذاشته شده است. در ورودی موزه، دو جرز سنگی عظیم به ارتفاع ۸ متر و عرض ۱ متر قرار دارد که از بزرگ‌ترین سنگ‌های یکپارچه تخت جمشید به شمار می‌روند. سقف ایوان هم بر روی هشت ستون چوبی با سرستون‌های گاو دو سرنگه قرار دارد.

آثار موزه شامل دسته شمشیر هخامنشی از سنگ لاجورد، مهره‌های دوره هخامنشی، گل نبشته‌های تخت جمشید و اشیای دیگری همچون خنجر، شمشیر، مجسمه‌های سنگی و زینت‌آلات طلا و نقره است. این اشیا نشان‌دهنده شکوه و هنر هخامنشیان هستند. موزه در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۱ افتتاح شد و از آن زمان به یک مقصد مهم گردشگری و تحقیقاتی تبدیل شده است. برای راحتی در سفر به این مکان، می‌توانید خرید بلیط هواپیما تهران به شیراز استفاده کنید.

آرامگاه‌های تخت جمشید

آرامگاه‌های تخت جمشید محل دفن برخی از پادشاهان هخامنشی مانند اردشیر دوم و اردشیر سوم هستند. این آرامگاه‌ها در نزدیکی تخت جمشید و بر روی صخره‌های بلند قرار دارند. نحوه قرارگیری این آرامگاه‌ها نشان‌دهنده اهمیت بالای این پادشاهان در تاریخ ایران باستان است. آرامگاه‌های هخامنشی با معماری ساده اما پرشکوه خود، به‌عنوان نمادی از شکوه و عظمت دوران هخامنشی باقی مانده‌اند و بخش مهمی از تاریخ این امپراتوری را روایت می‌کنند.

چطور به تخت جمشید برویم؟

برای دسترسی به تخت جمشید، باید به استان فارس و شهرستان مرودشت سفر کنید. این مجموعه تاریخی حدود ۵۷ کیلومتر از شیراز فاصله دارد و از طریق جاده‌های اصلی به راحتی قابل دسترسی است. برای راحتی بیشتر، می‌توانید از تاکسی‌ها یا خودروهای اجاره‌ای در شیراز استفاده کنید. آدرس دقیق تخت جمشید روی نقشه گوگل به‌راحتی قابل مشاهده است و می‌توانید مسیر دقیق را برای سفر خود پیدا کنید.

 اطلاعات بازدید از تخت جمشید

برای بازدید از تخت جمشید، بهترین زمان‌ها فصل‌های بهار و پاییز هستند که هوا معتدل است و از شلوغی تابستان کاسته می‌شود. ساعت کاری تخت جمشید از ساعت ۸ صبح تا 6 عصر است. قیمت بلیط ورودی برای ایرانیان و گردشگران خارجی متفاوت است و برای بازدید از مجموعه تخت جمشید، بلیط جداگانه برای موزه و دیگر بخش‌ها هم باید تهیه شود. اطلاعات قیمت بلیط مجموعه‌ها و جاهای دیدنی شیراز نزدیک به تخت جمشید:

• مجموعه تخت جمشید

بازدیدکننده ایرانی: 400,000 ریال

بازدیدکننده خارجی: 3,500,000 ریال

زمان بازدید: بهار و تابستان، 8:00 تا 18:00

پایان بلیط فروشی: ساعت 17:30

• آثار تاریخی نقش رجب

بازدیدکننده ایرانی: 100,000 ریال

بازدیدکننده خارجی: 750,000 ریال

زمان بازدید: بهار و تابستان، 8:00 تا 18:00

پایان بلیط فروشی: ساعت 17:30

• برنامه نور و صدا

بازدیدکننده ایرانی: 400,000 ریال

بازدیدکننده خارجی: 3,500,000 ریال

زمان بازدید: پنجشنبه شب‌ها، 19:30 تا 21:00

پایان بلیط فروشی: ساعت 19:00

• آثار تاریخی نقش رستم

بازدیدکننده ایرانی: 300,000 ریال

بازدیدکننده خارجی: 2,500,000 ریال

زمان بازدید: بهار و تابستان، 8:00 تا 18:00

پایان بلیط فروشی: ساعت 17:30

جاهای دیدنی نزدیک به تخت جمشید

اطراف تخت جمشید، جاذبه‌های تاریخی مهمی مانند پاسارگاد، نقش رستم و نقش رجب قرار دارند که هر کدام بخشی از تاریخ باشکوه ایران باستان را به نمایش می‌گذارند و به تنهایی می‌توانند مهمترین مقصد تور شیراز شما باشند. این مکان‌ها همراه با تخت جمشید، سفری کامل به دوران هخامنشیان را برای شما رقم خواهند زد. جاهای دیدنی نزدیک به تخت جمشید عبارت‌اند از:

• پاسارگاد: محل آرامگاه کوروش کبیر، بنیان‌گذار امپراتوری هخامنشی، که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین آثار باستانی ایران شناخته می‌شود.
• نقش رستم: مجموعه‌ای از آرامگاه‌های شاهان هخامنشی که در دل کوه‌های زاگرس قرار دارد و شامل آرامگاه داریوش اول و دیگر پادشاهان است.
• نقش رجب: محل کتیبه‌ها و نقوش تاریخی از دوران هخامنشیان که نقش‌های هنری و داستان‌های حکومتی را به نمایش می‌گذارد.
• مقبره کوروش: آرامگاه شاه بزرگ ایران در پاسارگاد که یادآور تاریخ درخشان این پادشاه است.
• موزه تخت جمشید: موزه‌ای با آثار و اشیاء به‌جا مانده از دوران هخامنشی و مجموعه‌های تاریخی مربوط به تخت جمشید.

پاسارگاد و تخت جمشید؛ مقایسه دو میراث عظیم ایران

پاسارگاد و تخت جمشید هر دو نمادهای بی‌نظیر تاریخ ایران باستان هستند، اما تفاوت‌های چشم‌گیری دارند. پاسارگاد، که به‌عنوان پایتخت اولیه هخامنشیان شناخته می‌شود، بیشتر سادگی و روح طبیعت را در معماری خود به نمایش می‌گذارد. در حالی که تخت جمشید با معماری پیچیده و کاخ‌های متعددش نماد شکوه و عظمت پادشاهی هخامنشیان است. هر دو سایت تاریخی مهم باستانی هستند که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند و هریک روایتگر بخش‌هایی از تاریخ غنی ایران باستان هستند. همچنین، برای تجربه‌ی بیشتر فرهنگ و تاریخ شیراز، می‌توانید از سعدیه و حافظیه هم دیدن کنید.

بازدید از تخت جمشید با طاهاگشت

تخت جمشید نه تنها یک شاهکار معماری ایران باستان، بلکه نماد عظمت و تاریخ پرشکوه این سرزمین است. بازدید از این مجموعه تاریخی، تجربه‌ای منحصر به فرد از شکوه دوران هخامنشیان را به شما می‌دهد. اگر قصد دارید این اثر بی‌نظیر را از نزدیک مشاهده کنید، خدمات تورهای طاهاگشت با برنامه‌های ویژه و راهنماهای متخصص، شما را در این سفر تاریخی همراهی خواهند کرد. پس فرصت را از دست ندهید و به این میراث جهانی سر بزنید!