در شلوغترین و تاریخیترین نقطه مسکو، جایی درست کنار دیوارهای سرخرنگ کرملین، باغ الکساندر مثل یک نفس عمیق در دل شهر مینشیند. این باغ دیدنی با فضای سرسبز، فوارههای تماشایی و مجسمههایی با جزئیات ظریف، فقط یک پارک نیست؛ بلکه بخشی از تاریخ زنده روسیه است که هنوز هم جریان دارد. این باغ مکانی است که هم اهالی مسکو برای قدمزدن و استراحت به آن سر میزنند، هم گردشگرانی که میخواهند در میان دیدنیهای مسکو، لحظاتی آرامتر را تجربه کنند. باغ الکساندر، با آنکه در کنار دیوارهای سیاسیترین و پرقدرتترین مجموعه روسیه قرار دارد، حس صلح، فرهنگ و زیبایی را یکجا به شما هدیه میدهد. در این مقاله با باغ الکساندر مسکو آشنا میشوید. از شما دعوت میکنیم تا انتها همراه ما باشید.
باغ الکساندر در یکی از مهمترین نقاط شهر مسکو و در امتداد دیوار غربی کرملین قرار داشته و و تنها چند قدم با میدان سرخ فاصله دارد. این موقعیت مرکزی باعث شده باغ، بخشی از مسیر اصلی بازدیدکنندگان از جاذبههای تاریخی شهر باشد.
دسترسی به این باغ بسیار راحت است. نزدیکترین ایستگاههای مترو شامل Alexandrovsky Sad، Teatralnaya و Okhotny Ryad هستند که با چند دقیقه پیادهروی، شما را مستقیم به ورودی باغ میرسانند. همچنین اتوبوسها و تاکسیهای شهری بهراحتی شما را به این منطقه میرسانند. اگر قصد دارید با خودرو شخصی به این محل بروید، باید بدانید که پارکینگ در اطراف باغ وجود دارد، اما بهدلیل مرکزیت آن، ممکن است ظرفیت محدودی داشته باشد. برای یک برنامهریزی بیدردسر، بررسی شرایط سفر از طریق یک تور روسیه برای عید گزینهای هوشمندانه و راحت بهنظر میرسد.
پیش از آنکه باغ الکساندر مسکو به شکل امروزیاش دربیاید، این ناحیه بستر رودخانه نگلینایا بود؛ رودخانهای زلال که در گذشته روی آن چهار پل ساخته شده بود و اطرافش، محل برگزاری جشنها و تفریحات مردمی بهشمار میرفت. آب این رود تمیز و مناسب ماهیگیری بود و بخشی از زندگی روزمره مردم مسکو را تشکیل میداد.
پس از پایان جنگهای ناپلئونی، تزار الکساندر اول تصمیم گرفت رودخانه را به زیر زمین منتقل کند. در همین راستا، لولهکشی سهکیلومتری انجام شد و مسیر رودخانه بهصورت کامل پوشانده شد. فضای آزادشده به فرصت تازهای برای زیباسازی شهر تبدیل شد و معمار مشهور، اوسیپ بووه، مامور طراحی باغی شد که بخشی از پروژه احیای شهر پس از آتشسوزی بزرگ سال ۱۸۱۲ بود.
فرآیند ساخت باغ بین سالهای ۱۸۱۹ تا ۱۸۲۳ به پایان رسید و در ابتدا با نام باغ کرملین شناخته میشد. اما در سال ۱۸۵۶، پس از تاجگذاری الکساندر دوم، نام آن به باغ الکساندر تغییر پیدا کرد؛ نامی که تا امروز با آن شناخته میشود. این باغ امروزه یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری روسیه است که تاریخ، طبیعت و معماری کلاسیک را در یک قاب زیبا گرد هم آورده است.
باغ الکساندر مسکو فقط یک فضای سبز و تاریخی نیست؛ این باغ پر از نکات پنهان و رازهایی است که کمتر کسی به آنها توجه میکند. در ادامه با چند مورد از جالبترین رازهای این مکان آشنا میشوید. اگر این دست جزئیات برایتان جذاب است، پیشنهاد میکنیم پیش از سفر، شرایط و برنامههای تور روسیه را بررسی کنید تا با نگاه دقیقتری وارد ماجرا شوید.
شاید در نگاه اول این طور بهنظر نرسد، اما نردههای باغ الکساندر یکی از رازهای عجیب و بحثبرانگیز این مکان را در خود دارند. پایههای نردهها بهشکل «فاسیس» طراحی شدهاند؛ نمادی که در روم باستان نشاندهنده قدرت و اختیار قضات بود. این نماد بهعنوان نشانهای از قدرت تنبیه از مجموعهای از چوبها یا شلاقها ساخته میشد که تبر کوچکی درون آن قرار داشت.
اما بعد از جنگ جهانی اول، موسولینی این نماد را بهعنوان آرم حزب فاشیست ایتالیا برگزید و از آن زمان، در بسیاری از کشورها، فاسیس بهعنوان سمبل فاشیسم شناخته میشود. با این حال، هنوز هم در برخی فرهنگها، این نماد بهعنوان نشانهای از اتحاد و اقتدار ملی در نظر گرفته میشود. این طراحی خاص، تضاد جالبی بین مفهوم قدرت کلاسیک و برداشت سیاسی معاصر ایجاد کرده است.
یکی از رازهای جالب و کمتر شنیدهشده در باغ الکساندر مسکو، صدای آرام رودخانهای است که دیگر دیده نمیشود اما هنوز جریان دارد. رود نگلینایا که در گذشته از میان این ناحیه عبور میکرد، زمانی رود پرآب و تمیزی بود که جشنهای مردمی در کنارهاش برگزار میشدند. اولین بار در سال ۱۴۰۱ میلادی در اسناد تاریخی از این رودخانه نام برده شده است.
با گسترش جمعیت مسکو، رود به محلی برای تخلیه فاضلاب شهری تبدیل شد و کمکم به منبع بوی نامطبوع و آلودگی بدل گشت. در سال ۱۸۱۹، تصمیم گرفته شد این رودخانه در لولهای سه کیلومتری محصور و به زیر زمین منتقل شود، و زمین باقیمانده به باغ اختصاص پیدا کرد. با این حال، تا امروز هم میتوانید صدای حرکت آب در عمق زمین را بشنوید؛ درست از جایی که شبیه به محراب باستانی طراحی شده و درواقع هواکش رودخانه زیرزمینی نگلینایا است. این نقطه خاص یکی از آن جزییات پنهان در میان ساکنان هتل مسکو و گردشگران جاذبههای مشهور است که فقط افراد دقیق متوجه آن میشوند.
هرچند امروزه همه آن را با نام باغ الکساندر میشناسند، اما تا دهه ۱۹۸۰ نام رسمی این مکان بهصورت جمع بهکار میرفت؛ چرا که در واقع با سه باغ مجزا روبهرو هستیم: باغ بالایی، باغ میانی و باغ پایینی. این سه قسمت رویهم، یک مجموعه ۱۰ هکتاری را تشکیل میدهند که در طراحی آن دقت و نظم چشمگیری دیده میشود.
باغ بالایی و میانی با پل ترویتسکی از هم جدا شدهاند، اما یک طاق سنگی زیبا آنها را به هم متصل میکند. باغ میانی در سال ۱۸۲۲، یک سال بعد از باغ بالایی، برای عموم افتتاح شد. جالب است بدانید که در قرون ۱۶ و ۱۷، این قسمت از باغ محل باغ داروسازی سلطنتی بوده است، جایی که گیاهان دارویی پرورش میدادند تا به دفتر داروسازی (نهاد مرکزی داروخانهها) منتقل شوند.
در این میان، باغ پایینی کوچکترین بخش است؛ تنها ۱۳۲ متر طول دارد و در محدودهای بین برج بوروویتسکایا و ساحل کرملین قرار گرفته است. از سال ۲۰۱۷ بهدلیل نداشتن مسیرهای مشخص برای پیادهروی، این بخش از باغ به روی عموم بسته شده است. اگر اهل کشف بخشهای کمتر دیدهشده مقاصد گردشگری هستید، بازدید از این بخش پنهان ارزشش را دارد که بلیت مسکو را تهیه کنید.
در سال ۱۸۲۱، در مرکز باغ بالایی الکساندر، سازهای عجیب و در عین حال نمادین ساخته شد: غار ایتالیایی یا همان The Ruins. این سازه سنگی روی تپهای مصنوعی بنا شد که مصالح آن از ویرانههای ساختمانهایی تامین شده بود که ارتش ناپلئون در حمله به مسکو نابود کرده بود. هدف از ساخت این غار، نمایش مسکو بهعنوان شهری بود که از خاکستر برخاسته و دوباره جان گرفته است.
معمار این اثر، جوزف بووه، از چهرههای کلیدی بازسازی مسکو پس از آتشسوزی ۱۸۱۲ بود. بووه که اصالتی ایتالیایی داشت، طراحی بسیاری از نقاط نمادین مسکو از جمله همین باغ الکساندر، تئاتر بولشوی و طاق پیروزی را بر عهده داشت. این غار سنگی، نهفقط یک سازه تزئینی، بلکه بخشی از حافظه تاریخی شهر است که با قدم زدن در باغ، ناگهان پیش رویتان ظاهر میشود. اگر به معماری تاریخی علاقهمندید و دوست دارید چنین جزئیاتی را از نزدیک ببینید، برنامهریزی دقیق با استفاده از گزینههای پرواز مسکو به تهران به شما این امکان را میدهد تا بازدیدتان را کاملتر و هدفمندتر انجام دهید.
در میان تمام زیباییهای طبیعی و معماریهای باشکوه باغ الکساندر مسکو، بخشی وجود دارد که رنگ و بویی کاملا متفاوت دارد؛ پر از سکوت، احترام و افتخار. این بخش، جایی است که آرامگاه سرباز گمنام و شعله ابدی قرار دارند؛ یادمانی که پیکر مدافعان گمنام مسکو در سال ۱۹۴۱ را در خود جای داده است. روی سنگ گرانیتی این یادبود نوشته شده: «نامت ناشناس است، اما فداکاریات جاودانه.»
در سال ۱۹۶۶، همزمان با بیستوپنجمین سالگرد شکست نیروهای آلمان در نبرد مسکو، بقایای این سربازان از کیلومتر ۴۱ جاده لنینگراد (جایی که شدیدترین درگیریها رخ داده بود) به باغ الکساندر منتقل شدند. دلیل این جابهجایی هم آن بود که باغ از قبل محل دفن کشتهشدگان انقلاب ۱۹۱۷ بود و از نظر تاریخی، مکان مناسبی برای تبدیل شدن به یک بستر افتخار ملی شناخته میشد.
از سال ۱۹۹۷، این یادمان بهطور رسمی توسط گارد افتخاری هنگ ریاستجمهوری روسیه محافظت میشود. مراسم تعویض نگهبان که هر ساعت انجام میشود، یکی از محبوبترین بخشهای بازدید برای گردشگران و مردم است. اگر میخواهید با دیدن چنین لحظات تاثیرگذاری، عمق فرهنگ و تاریخ روسیه را حس کنید، همراه شدن با طاهاگشت بهعنوان مجری مستقیم تور اروپا که توقف در مسکو را در برنامه دارد، تجربهای فراموشنشدنی برایتان رقم میزند.
باغ الکساندر مسکو یکی از معدود جاذبههای مهم پایتخت است که هم همیشه در دسترس است و هم بازدید از آن رایگان است. این باغ درست در کنار دیوارهای کرملین و در نزدیکی آرامگاه سرباز گمنام قرار دارد و فضایی عالی برای استراحت، عکاسی یا صرفا قدمزدن در تاریخ فراهم میکند. باغ همهروزه و در تمام طول سال باز است، اما بسته به فصل، ساعات دقیق آن ممکن است کمی تغییر کند. در حالت معمول، باغ از طلوع تا غروب آفتاب باز است. تنها روزی که باغ تعطیل است، پنجشنبههاست.
باغ الکساندر مسکو ترکیبی منحصربهفرد از زیبایی طبیعی، معماری تاریخی و نمادهای ملی است؛ جایی که میتوانید در یک مسیر کوتاه، از صدای رودخانهای پنهان تا شعلهای ابدی برای سربازی گمنام، همه را تجربه کنید. این باغ نهتنها مقصدی برای قدم زدن و آرامش است، بلکه روایتی زنده از تاریخ و فرهنگ روسیه را پیش روی شما میگذارد. اگر میخواهید این مکان را بهدرستی و با درک عمیقتری کشف کنید، تور روسیه طاهاگشت بهترین گزینه برای همراهی شماست تا با برنامهریزی حرفهای و راهنمایی دقیق، لذت این گشتوگذار را دوچندان کند.