محله fort سریلانکا
وقتی نام سریلانکا را می‌شنویم، بیشتر به سواحل آفتابی و طبیعت سرسبزش فکر می‌کنیم، اما پشت این آرامش ظاهری، قرن‌ها تاریخ پرفراز و نشیب پنهان شده است. موقعیت جغرافیایی خاص این جزیره در مسیر جاده ابریشم، باعث شد تا به طمع مستعمره‌سازی، چشم استعمارگران غربی به آن دوخته شود. در طول ۵۰۰ سال، قدرت در این کشور بین پادشاهان محلی و استعمارگران پرتغالی، هلندی و بریتانیایی دست‌به‌دست شد. هر بار که قدرتی تازه پا به خاک سریلانکا گذاشت، قلعه‌ای جدید در امتداد سواحل ساخته شد تا از منافع خود محافظت کند. امروز این قلعه‌ها، از گاله‌فورت معروف گرفته تا دژ کمتر شناخته‌شده مانار، تبدیل به جاذبه‌هایی منحصربهفرد برای علاقه‌مندان به تاریخ و ماجراجویی شده‌اند؛ مخصوصا اگر با هم‌سفرهایتان به دنبال کشف زوایای پنهان یک سرزمین تاریخی باشید. در این مقاله با 7 مورد از معروف‌ترین دژها یا قلعه‌های سریلانکا آشنا می‌شوید. تا انتها همراه ما باشید.
1. قلعه گاله (Galle Fort)؛ جواهری زنده در دل سریلانکا
قلعه گاله، معروف‌ترین و پربازدیدترین دژ سریلانکاست؛ بنایی تاریخی که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین قلعه‌های زنده جهان به شمار می‌رود. این دژ در شهر ساحلی گاله واقع شده و امروز هم با همان روح تاریخی‌اش زندگی می‌کند. در کوچه‌پس‌کوچه‌های آرام آن قدم بزنید؛ جایی که بوتیک‌ها، رستوران‌ها، کافه‌ها و فروشگاه‌های صنایع‌دستی در دل دیوارهای سنگی قلعه جا خوش کرده‌اند و حال‌و‌هوای منحصربه‌فردی به این منطقه داده‌اند. اگر گرمای هوا اذیت‌تان کرد، یکی از موزه‌های داخل قلعه گزینه خوبی برای استراحت و آشنایی بیشتر با تاریخ غنی آن است. بعد از بازدید از نمادهایی مثل فانوس دریایی معروف یا برج ساعت قدیمی، سری به یکی از کافه‌ها بزنید و با نوشیدن یک لیوان «تامبیلی» خنک یا قهوه سرد، هم‌زمان با مرور عکس‌هایی که از این تجربه خاص در تور سریلانکا گرفتید، نفسی تازه کنید.
2. قلعه هلندی باتیکالوا (Dutch Fort, Batticaloa)؛ یادگاری جا مانده از دل تاریخ
در میان دژهای تاریخی شرق سریلانکا، قلعه هلندی باتیکالوا به‌راستی چشم‌نوازترین آن‌هاست. این بنای سنگی که بر جزیره‌ای کوچک در دل تالاب باتیکالوا ساخته شده، تصویری بی‌نقص از زمان‌های گذشته است که گویی از دل تاریخ بیرون کشیده شده و دست‌نخورده باقی مانده است. ابتدا پرتغالی‌ها در سال ۱۶۲۸ پایه‌های آن را بنا کردند، اما بعدها دست هلندی‌ها به استحکام و گسترش آن رسید و در نهایت بریتانیایی‌ها آن را تصاحب کردند. از یک طرف، این قلعه رو به تالاب آرام و از سوی دیگر به اقیانوس گسترده می‌نگرد که همین موقعیت منحصربهفرد، آن را به نقطه‌ای خاص برای گشتوگذار در تور سریلانکا نوروز تبدیل کرده است. هنگام قدم‌زدن روی دیوارهای قدیمی آن، توپ‌های جنگی‌ای را خواهید دید که هنوز هم با نشان شرکت هند شرقی هلند حکاکی شده‌اند؛ گویی تاریخ همچنان در این مکان جریان دارد.
3. قلعه کالپیتیا (Kalpitiya Fort)؛ دژی میان ادویه، سیاست و خیانت!
کالپیتیا روزگاری یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری بازرگانان عرب بود، اما در سال ۱۵۴۴ پرتغالی‌ها به این بندر استراتژیک حمله کردند و کنترل آن را به‌دست گرفتند. در ادامه، پادشاه کندی، راجاسینه دوم، از هلندی‌ها کمک خواست تا پرتغالی‌ها را بیرون کنند؛ اما این همکاری، سرانجامی جز از دست رفتن کامل کنترل منطقه برای پادشاه نداشت. در سال ۱۶۶۷، هلندی‌ها خودشان ساخت قلعه کالپیتیا را آغاز کردع و آن را به یکی از نقاط کلیدی در مسیر تجارت دارچین تبدیل کردند. این منطقه، در نزدیکی شهر پوتالام قرار داشت که از مراکز اصلی کشت دارچین بو و کانالی که از آن عبور می‌کرد، سریع‌ترین راه انتقال ادویه به کلمبو از طریق نگومبو محسوب می‌شد. اگر تصمیم به بازدید از این قلعه در نوار شمال‌غربی جزیره دارید، حتما به محض خرید بلیط سریلانکا برنامه‌ریزی کنید. بهتر است صبح زود راه بیفتید، یا حسابی خودتان را به کرم ضدآفتاب و آب کافی مجهز کنید؛ چرا که آفتاب این منطقه با بازدیدکنندگان اصلا شوخی ندارد!
4. قلعه جافنا (Jaffna Fort)؛ پنج‌ضلعی زخمی اما ایستاده بر بلندای شمال
در نوک شمالی سریلانکا، جایی که شهر جافنا با تاریخ و تنش‌هایش شناخته می‌شود، قلعه جافنا مثل یک غول آرام اما زخمی ایستاده است. این دژ پنج‌ضلعی در طی قرن‌ها، بارها بین پرتغالی‌ها، هلندی‌ها و بریتانیایی‌ها دست‌به‌دست شد و هر یک ردپای خود را بر سنگ‌هایش گذاشتند. ساختار خاص هندسی این قلعه، گویای معماری نظامی پیشرفته‌ای است که سال‌ها در دل خود درگیری، اشغال و مقاومت را تحمل کرده است. تا پیش از آغاز جنگ داخلی سریلانکا، قلعه به‌خوبی حفظ شده بود، اما با شدت گرفتن درگیری‌ها، بسیاری از آثار باقی‌مانده در آن از بین رفت. با این حال، هنوز هم قدم‌زدن بر روی دیواره‌های آن در هنگام غروب، تجربه‌ای شاعرانه و آرام‌بخش است؛ وقتی نسیم خنک می‌وزد و آسمان، نقاشی زنده‌ای از رنگ و نور را مقابل چشمانتان می‌کشد. اگر چنین تجربه‌ای را دوست داشتید، حتما از میدان استقلال سریلانکا هم دیدن کنید.
5. قلعه ماتارا (Matara Dutch Fort)؛ ستاره‌ای سنگی در جنوب سریلانکا
در دل شهر جنوبی ماتارا، قلعه ستاره شکلی از دل تاریخ سر بیرون زده که هنوز هم با صلابت ایستاده است. قلعه هلندی ماتارا در سال ۱۶۴۵ توسط هلندی‌ها ساخته شد و در سال ۱۷۹۶ به‌دست بریتانیایی‌ها افتاد که با استحکامات تازه، آن را به دژ مستحکم‌تری تبدیل کردند. ترکیبی از گرانیت، مرجان و سنگ آهک، اسکلت این بنا را شکل داده و همین مصالح محلی باعث شده بعد از حدود ۴۰۰ سال هنوز سالم بماند. با اینکه ظاهر اصلی قلعه حفظ شده، اما برخی قسمت‌ها مثل موزه بازسازی شده‌اند (علاوه‌براین گشتوگذار در موزه باغ وحش دهیوالا هم به افرادی که به تاریخ حیوانات علاقه دارند، توصیه می‌شود). اگر با دوستانتان از این قلعه بازدید می‌کنید، حتما سری به کلیسای اصلاح‌طلب هلندی بزنید؛ قدیمی‌ترین ساختمان داخل دژ که هنوز هم سنگ‌قبرهایی با تاریخ‌های قرن هفدهم در آن به چشم می‌خورد. تجربه‌ای که هم معماری را به رخ می‌کشد و هم شما را به دل تاریخ می‌برد.
6. قلعه هامبانتوتا (Hambantota Fort)؛ نگهبان نمک و دریا در جنوب سریلانکا
در ساحل جنوبی سریلانکا، قلعه‌ای کوچک اما پر داستان جا خوش کرده که روزگاری نقش کلیدی در دفاع از منابع محلی داشته است. قلعه هامبانتوتا در سال ۱۷۶۰ توسط هلندی‌ها ساخته شد تا از نمک‌زارهای ارزشمند منطقه محافظت کند، اما پس از تصرف آن توسط بریتانیایی‌ها، کاربری‌اش تغییر کرد و به مکانی برای ساخت برج مارتلو بدل شد. این برج دایره‌ای شکل، از برج معروفی در جزیره کرس الهام گرفته شده بود و با هدف محافظت از بندر هامبانتوتا و ساکنانش ساخته شد، آن هم پس از حمله‌ای نافرجام از سوی پادشاهی کندی. در سفر به این قلعه، حتما سری به برج بزنید و سپس به موزه شیلات منطقه سرک بکشید؛ جایی که گنجینه‌ای کوچک اما جذاب از تاریخ محلی و دریا در دل خود جای داده است. این قلعه، گرچه در مقیاسی کوچک‌تر از دیگر دژهای جزیره است، اما ارزش بازدیدی متفاوت و کمتر دیده‌شده را دارد.
7. قلعه مانار (Mannar Fort)؛ دژی مربع‌شکل در دل آرامش شمال‌غربی
قلعه مانار یکی از کمترشنیده‌شده‌ترین دیدنی‌های سریلانکا و البته از قدیمی‌ترین دژهای سریلانکاست که از سال ۱۵۶۰، تاریخ پرتلاطم مستعمره‌ها را در دل خود حفظ کرده است. ابتدا توسط پرتغالی‌ها ساخته شد، سپس به دست هلندی‌ها افتاد و در نهایت در سال ۱۷۹۵ به تصرف بریتانیایی‌ها درآمد. این قلعه بر جزیره مانار در شمال‌غربی کشور قرار دارد و با شکل هندسی مربع و چهار برج دیده‌بانی، جلوه‌ای منظم و نظامی دارد. امروز، پلی مدرن این جزیره را به خشکی اصلی وصل کرده و دسترسی به قلعه را ساده‌تر کرده است. چشم‌انداز آرام تالاب و هوای خنک عصرگاهی، قلعه مانار را به مکان مناسبی برای پیک‌نیک عصرانه با دوستان تبدیل کرده؛ جایی که گذشته و حال در سکوتی دلنشین با هم تلاقی می‌کنند.
ماجراجویی تاریخی‌تان را در دژهای سریلانکا با طاهاگشت آغاز کنید!
اگر عاشق تاریخ، معماری و سفر به جاهایی هستید که هر دیوارش قصه‌ای از گذشته دارد، سریلانکا با قلعه‌های باستانی‌اش منتظر شماست. از دژهای ساحلی گرفته تا قلعه‌های کمتر شناخته‌شده در دل جزیره، هر کدام تجربه‌ای متفاوت و فراموش‌نشدنی به شما هدیه می‌دهند. حالا وقت آن رسیده که این شگفتی‌ها را از نزدیک ببینید. با تور مالدیو سریلانکا طاهاگشت، نه‌تنها راحت و بی‌دغدغه سفر می‌کنید، بلکه با راهنمایان حرفه‌ای، پشت‌پرده‌های تاریخی این قلعه‌ها را هم خواهید شناخت. برای شروع یک سفر متفاوت، کافی‌ست به ما بپیوندید؛ ماجراجویی واقعی همین‌جا آغاز می‌شود!
