مسجد جامع شیخ زاید در ابوظبی، یکی از بزرگترین و زیباترین مساجد جهان است که به عنوان نمادی از هنر اسلامی و فرهنگ امارات متحده عربی شناخته میشود. این مسجد باشکوه که در قلب پایتخت امارات متحده عربی قرار دارد، به یاد بنیانگذار این کشور، شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، ساخته شده است و به افتخار او نامگذاری شده است. مسجد جامع شیخ زاید با معماری خیرهکننده، جزئیات هنری بینظیر و فضای معنوی خاص خود، هر ساله میلیونها گردشگر و زائر را از سراسر جهان به خود جذب میکند.
در ابتدا مقاله تاریخچه و ساخت مسجد جامع شیخ زاید را بررسی میکنیم.
ساخت مسجد جامع شیخ زاید در سال 1996 آغاز شد و پس از 12 سال تلاش و کار مستمر، در سال 2007 به پایان رسید. این مسجد که توسط بهترین معماران و هنرمندان از سراسر جهان طراحی و ساخته شده است، یکی از بزرگترین پروژههای معماری در خاورمیانه به شمار میرود. مسجد جامع شیخ زاید با مساحتی بالغ بر 22,000 متر مربع، ظرفیت پذیرش بیش از 40,000 نمازگزار را دارد و بهعنوان یکی از مهمترین مراکز عبادی و فرهنگی در جهان اسلام شناخته میشود.
شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، بنیانگذار و اولین رئیسجمهور امارات متحده عربی، خواستار ساخت مسجدی بود که نمایانگر وحدت، فرهنگ و هنر اسلامی باشد. این مسجد بهعنوان یک مکان مقدس برای تقویت وحدت و همبستگی میان مسلمانان جهان ساخته شده است و هدف آن ایجاد پلی بین فرهنگها و ترویج تسامح و همزیستی مسالمتآمیز در میان مردم است.
در ادامه نگاهی به سبک معماری جامع شیخ زاید داریم.
معماری مسجد جامع شیخ زاید ترکیبی از سبکهای مختلف اسلامی و هنرهای معاصر است. این مسجد با استفاده از مصالح و تزئینات باارزش از جمله مرمر سفید، طلا، سنگهای قیمتی و موزاییکهای زیبا، بهعنوان یکی از برجستهترین نمونههای معماری اسلامی در دوران معاصر شناخته میشود. مسجد با چهار مناره بلند به ارتفاع 107 متر و 82 گنبد با اندازههای مختلف، نمایی باشکوه و خیرهکننده دارد.
یکی از ویژگیهای برجسته مسجد جامع شیخ زاید، فرش بزرگ آن است که بهعنوان بزرگترین فرش دستباف جهان شناخته میشود. این فرش با مساحت 5,627 متر مربع، توسط 1,200 هنرمند ایرانی بافته شده است و شامل طرحهای پیچیده و زیبایی است که با دقت و ظرافت بینظیری اجرا شدهاند.
لوسترهای این مسجد نیز یکی از جذابترین ویژگیهای آن هستند. بزرگترین لوستر مسجد، با وزن 12 تن و قطر 10 متر، یکی از بزرگترین لوسترهای کریستالی جهان است که از میلیونها کریستال سواروسکی ساخته شده است. این لوسترها با استفاده از طلاکاری و طراحیهای هنری، زیبایی خاصی به فضای داخلی مسجد بخشیدهاند.
مسجد جامع شیخ زاید نه تنها بهعنوان مکانی برای عبادت و نماز جماعت مورد استفاده قرار میگیرد، بلکه بهعنوان مرکزی برای آموزش و ترویج فرهنگ اسلامی و ارزشهای انسانی عمل میکند. این مسجد با برگزاری کلاسهای قرآن، سخنرانیهای دینی و رویدادهای فرهنگی، نقش مهمی در تقویت ارتباطات اجتماعی و فرهنگی در امارات و جهان اسلام ایفا میکند.
مسجد جامع شیخ زاید به روی بازدیدکنندگان از تمامی ملیتها و مذاهب باز است و هر ساله میلیونها گردشگر از سراسر جهان برای بازدید از این بنای باشکوه به ابوظبی سفر میکنند. بازدیدکنندگان میتوانند از فضای داخلی و خارجی مسجد بازدید کنند و با معماری، هنر و فرهنگ اسلامی آشنا شوند. راهنمایان محلی نیز بهطور مرتب تورهای هدایتشدهای ارائه میدهند که به بازدیدکنندگان کمک میکند تا اطلاعات بیشتری درباره تاریخچه و معنای مذهبی این مسجد به دست آورند.
بازدید از مسجد جامع شیخ زاید نیازمند رعایت مقررات خاصی است که شامل پوشیدن لباسهای مناسب و احترام به قوانین مذهبی است. بازدیدکنندگان باید لباسهایی بپوشند که شانهها و زانوها را پوشش دهد. برای زنان، پوشیدن روسری نیز الزامی است. در صورت نداشتن لباس مناسب، مسجد لباسهای خاصی را به صورت رایگان در اختیار بازدیدکنندگان قرار میدهد.
مسجد جامع شیخ زاید همهروزه از ساعت 9 صبح تا 10 شب برای بازدید عموم باز است. در روزهای جمعه، مسجد از ساعت 4:30 بعد از ظهر به بعد برای بازدیدکنندگان باز میشود، زیرا نماز جمعه در صبح برگزار میشود. بهتر است زودتر در صبح به مسجد مراجعه کنید تا از شلوغی زیاد جلوگیری کنید و بتوانید بهراحتی از تمامی بخشهای مسجد دیدن کنید.
عکاسی و فیلمبرداری در بیشتر مناطق مسجد جامع شیخ زاید مجاز است و بسیاری از بازدیدکنندگان از معماری و فضای زیبا و منحصربهفرد این مسجد عکاسی میکنند. با این حال، باید به علائم و دستورات محلی توجه کنید و از عکاسی در مناطقی که این کار ممنوع است، خودداری کنید. همچنین، احترام به فضای معنوی مسجد از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مسجد جامع شیخ زاید با معماری بینظیر، فضای معنوی و فرهنگی غنی و ویژگیهای هنری برجسته، یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری و مذهبی در جهان است. این مسجد نه تنها نمادی از فرهنگ و هنر اسلامی است، بلکه نمایانگر ارزشهای انسانی و تسامح در جامعه امارات متحده عربی است. بازدید از مسجد جامع شیخ زاید تجربهای فراموشنشدنی از تاریخ، هنر و معنویت اسلامی را به بازدیدکنندگان ارائه میدهد و آنها را با یکی از زیباترین آثار معماری معاصر آشنا میکند.