خیابان نوسکی، قلب تپنده سن پترزبورگ و یکی از زیباترین خیابانهای جهان، جایی است که قدم زدن در آن شما را به سفری تاریخی و فرهنگی میبرد. این خیابان پرماجرا، گویی داستانهای گذشته، حال و آینده شهر را در هر گوشه و کنار خود به تصویر کشیده است. در طول این مسیر جذاب، با فروشگاهها، رستورانها و بناهای باشکوهی روبهرو میشوید که هرکدام گنجینهای از تاریخ و هنر هستند. در این مقاله با ما همراه شوید تا سفری خاص به این خیابان افسانهای داشته باشیم و با جذابترین مکانها و بناهای تاریخی آن آشنا شویم. اگر میخواهید نبض واقعی سن پترزبورگ را احساس کنید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
خیابان نوسکی، با قدمتی نزدیک به تاریخ تولد سن پترزبورگ، داستانی پربار از گذشته تا امروز را در دل خود جای داده و یکی از جذابترین جاهای دیدنی سن پترزبورگ است. قدمت این خیابان به سال 1718 بازمیگردد؛ زمانی که تنها یک جاده ساده در دل مردابی جنگلی بود و شهر سن پترزبورگ تازه توسط پتر کبیر پایهگذاری شده بود. اما آتشسوزی بزرگی در میانه قرن هجدهم آغازگر تحولی چشمگیر در این خیابان شد و در آن زمان، خانههای چوبی جای خود را به عمارتهای سنگی و باشکوه اشراف و ثروتمندان دادند.
در اوایل قرن نوزدهم، کلیسای جامع کازان به عنوان یکی از شاخصترین بناهای شهر ساخته شده و خیابان نوسکی بهتدریج میزبان بانکها و ساختمانهای تجاری شد. همچنین در اواسط همان قرن، ایستگاه قطار مسکو که امروز به نام سن پترزبورگ-گلاونی شناخته میشود، در این خیابان افتتاح شد. با پیشرفت فناوری، چراغهای نفتی و گازی به چراغهای الکتریکی تبدیل شده و نخستین وسایل نقلیه عمومی که حیوانات آنها را میکشیدند، در خیابان ظاهر شدند.
با وقوع انقلاب اکتبر 1917، نام خیابان نوسکی عوض شد و تا سال 1944 به «خیابان بیست و پنجم اکتبر» تغییر نام داد. در طول جنگ جهانی دوم، این خیابان بارها بمباران شد، اما زیبایی و شکوه خود را حتی پس از ویرانیها حفظ کرد. در دهههای 1950 و 1960، با ساخت مترو و افزایش مجتمعهای مسکونی، این خیابان به نمادی از تلفیق تاریخ و مدرنیته تبدیل شد.
در واقع نام این خیابان برگرفته از الکساندر نوسکی، شاهزادهای از نووگورود است که در قرن سیزدهم به دلیل پیروزی در نبرد نوا علیه سوئدیها شهرت یافت. وی نمادی از مقاومت ملی روسیه است و یاد او هم در دوران تزارها و هم در دوره شوروی گرامی داشته شده است. این شاهزاده حتی به شخصیت اصلی فیلمی از سرگئی آیزنشتاین در سال 1938 تبدیل شد؛ فیلمی که با موسیقی متن سرگئی پروکفیف به یکی از آثار ماندگار سینما بدل گشت.
خیابان نوسکی، یادآور تاریخ پرفرازونشیب روسیه بوده و هر قدم در آن تجربهای بینظیر از زیبایی و قدرت گذشته و حال این کشور است. در این بخش با جاهای دیدنی روسیه واقع در خیابان نوسکی سن پترزبورگ آشنا میشوید.
میدان کاخ، جایی که موزه هرمیتاژ نیز در آن قرار دارد، نقطهای ایدهآل برای آغاز سفری تاریخی و فرهنگی در خیابان نوسکی است. اگر سفرتان در تور روسیه را از اینجا آغاز کنید، اولین چیزی که توجهتان را جلب میکند، کتیبهای در شماره 14 خیابان است که یادآور خطر بمبارانها در طول محاصره شهر در جنگ جهانی دوم است. این نوشته تاریخی میگوید: «شهروندان! هنگام بمباران، این سمت خیابان خطرناکترین بخش است.» این جمله، بخشی از کتیبههای پراکنده در سراسر سن پترزبورگ است که یادآور روزهای سخت اما پرافتخار این شهر هستند. خیابان نوسکی از همین ابتدا شما را به اعماق تاریخ شهر میبرد.
این اثر شگفتانگیز که در مرکز میدان کاخ قرار گرفته، به افتخار امپراتور الکساندر اول ساخته شده و یادآور پیروزی روسیه در برابر حمله ناپلئون در اوایل قرن نوزدهم است. ستون الکساندر از گرانیت قرمز ساخته شده و با ارتفاع 47.5 متری و وزنی حدود 600 تن، بلندترین ستون یکپارچه جهان به شمار میرود. نکته جالب این است که این ستون بدون هیچ اتصال خاصی روی پایه خود ایستاده و کاملا پایدار است.
کافه ادبی در خیابان نوسکی، جایی است که تاریخ ادبیات روسیه را زنده نگه داشته و به همین دلیل اگر عاشق ادبیات روسیه هستید، باید به محض تهیه پرواز تهران سنت پترزبورگ برنامهای برای بازدید از این کافه داشته باشید. این کافه که اکنون به رستورانی دلپذیر تبدیل شده، در شماره 18 خیابان نوسکی قرار دارد و زمانی پاتوق نویسندگان بزرگی همچون گوگول، داستایفسکی، گورکی و تولستوی بوده است. خیابان نوسکی خود نیز الهامبخش بسیاری از آثار این نویسندگان بوده است؛ به طوری که گوگول داستان کوتاهی با نام همین خیابان نوشته که خیابان را بهعنوان یک شخصیت زنده به تصویر میکشد. قدم زدن در این بخش از خیابان، شما را به دنیای طلایی ادبیات روسیه در قرن نوزدهم میبرد.
به محض عبور از پل سبز (Zelenyy) بر روی رود مویکا، به کاخ استروگانوف در شماره 17 خیابان نوسکی میرسید. این کاخ که به سبک باروک روسی اواخر قرن هجدهم ساخته شده، یادگاری از دوران شکوه و ثروت خانواده استروگانوف، ثروتمندترین خاندان روسیه در آن زمان است. امروزه این کاخ بخشی از مجموعه موزه دولتی روسیه محسوب میشود و میزبان نمایشگاهها، برنامههای موسیقی و گردهماییهای فرهنگی است. موزه دولتی روسیه نیز که در نزدیکی این کاخ قرار دارد، با بیش از 400,000 اثر هنری از قرن دهم میلادی تا امروز، یکی از مهمترین جاذبههای فرهنگی سن پترزبورگ است که باید قبل از موعد پرواز سنت پترزبورگ تهران از آن دیدن کنید.
در مقابل کاخ استروگانوف، کلیسای اصلاحی هلندی (شماره 20) قرار دارد که بین سالهای 1834 تا 1839 برای جامعه هلندی سن پترزبورگ ساخته شد. این بنا که به سبک کلاسیک روسی طراحی شده بود، در سال 1927 ملی شد و امروزه برای اهداف تجاری و مسکونی استفاده میشود. کمی دورتر، کلیسای لوتران آلمانی (شماره 22-24) قرار دارد که بین سالهای 1883 تا 1888 ساخته شد و در سال 1997 بازسازی کاملی روی آن انجام گرفت.
در شماره 28 خیابان نوسکی، خانه سینگر یا همان خانه کتاب قرار دارد که یکی از بزرگترین کتابفروشیهای اروپا و بزرگترین کتابفروشی سن پترزبورگ به شمار میآید. این ساختمان که بین سالهای 1902 تا 1904 به سبک آرت نوو ساخته شد، ابتدا دفتر مرکزی شرکت سینگر، تولیدکننده مشهور چرخهای خیاطی و یونیفرمهای ارتش روسیه بود. پس از انقلاب اکتبر، این مکان به مرکزی فرهنگی و دفتر انتشارات تبدیل شد و همچنان بهعنوان محلی پرطرفدار برای عاشقان کتاب و فرهنگ شناخته میشود.
در مقابل خانه سینگر، کلیسای جامع کازان قرار دارد که مانند کاخ کاترین یکی از زیباترین بناهای سن پترزبورگ محسوب میشود. این شاهکار معماری نئوکلاسیک، کلیسای اصلی شهر و مقر اسقف اعظم ارتدوکس سن پترزبورگ است. امپراتور پل اول دستور ساخت این کلیسا را بر اساس طرح کلیسای سنت پیتر در رم صادر کرد. معماری آن که توسط آندری ورونیکین انجام شد، طی 10 سال (1801 تا 1811) به پایان رسید. این بنا با 96 ستون بزرگش که به خیابان نوسکی مشرف هستند، توجه هر بینندهای را جلب میکند. جالب است بدانید که در سال 1932 این کلیسا بسته و به موزه تاریخ دین و الحاد تبدیل شد.
این برج با طراحی کلاسیک و شکل پنجضلعی در شماره 33 خیابان نوسکی و خیابان دومسکایا واقع شده است. این بنا که بین سالهای 1799 تا 1804 ساخته شده، در شب بهطور ویژهای زیبا به نظر میرسد.
در مقابل برج تالار شهر، هتل گرند اروپا در شماره 36 خیابان نوسکی قرار دارد که از سال 1875 بهعنوان یک اقامتگاه لوکس فعالیت میکند. طراحی سبک آرت نوو این هتل در دهه 1910 انجام شد و از سال 2004 با نام بلوند گرند هتل اروپا شناخته میشود. این هتل پنج ستاره همواره میزبان افراد سرشناس مانند چایکوفسکی، دبوسی، استراوینسکی، گوستاف پنجم سوئد، التون جان و ژاک شیراک بوده است.
گاستینی دور قدیمیترین مرکز خرید سن پترزبورگ و یکی از قدیمیترینها در جهان است که قدمت آن به قرن هجدهم بازمیگردد. این مجموعه با سبک نئوکلاسیک خود، یک فروشگاه بزرگ با ورودیهای متعدد به خیابانهای اطراف را شامل میشود. ایستگاه مترو گاستینی دور نیز از سال 1967 به این مجموعه افزوده شده است.
این پاساژ قدیمی و سرپوشیده با معماری جذاب و سقف شیشهای خود از سال 1848 در شماره 48 خیابان نوسکی فعالیت دارد و محل مناسبی برای کافهها، فروشگاهها و قنادیهای خاص است.
امپوریوم الیسیف یکی دیگر از جذابترین مکانهای خرید خیابان نوسکی واقع در شماره 56 است که محصولات روسی مانند خاویار، ودکا و دیگر خوراکیهای لوکس را ارائه میدهد. این فروشگاه که در یک ساختمان با سبک آرت نوو (1902-1903) قرار دارد، با پنجرههای شیشهای رنگی بزرگ خود شناخته میشود و امروزه به یک مرکز تجاری و تفریحی تبدیل شده است.
در مقابل امپوریوم الیسیف، در سوی دیگر خیابان، یادبود کاترین کبیر قرار دارد که در سال 1873 ساخته شده و در یکی از میادین باشکوه و باعظمت شهر به نام میدان اوستروفسکی قرار گرفته است. این مجسمه 13 فوت ارتفاع دارد و بر روی پایه آن 9 مجسمه برنزی از شخصیتهای مشهور معاصر کاترین دیده میشود.
این کتابخانه در مقابل میدان اوستروفسکی و در خیابان ساردوایا قرار دارد؛ اگرچه دفتر مرکزی آن در مکانی دیگر ثبت شده است. ساختمان اصلی در سال 1795 ساخته شد و در سال 1814 با حضور امپراتور الکساندر اول برای عموم بازگشایی شد. کتابخانه ملی روسیه که قبلا با نام کتابخانه عمومی امپراتوری شناخته میشد، دومین کتابخانه بزرگ روسیه و یکی از بزرگترینها در جهان است. این مجموعه حدود 38 میلیون سند از جمله 17 میلیون کتاب دارد.
تئاتر الکساندرینسکی که توسط امپراتور الیزابت، دختر پتر کبیر، در سال 1756 تاسیس شد، یکی از اولین گروههای تئاتری در روسیه بود. ساختمان فعلی این تئاتر در میدان اوستروفسکی در سال 1832 توسط کارلو روسی، معمار مشهور، ساخته شد. این ساختمان با نمای خیرهکننده و طراحی داخلی سبک امپراتوری، یکی از مهمترین نمادهای هنر نمایشی روسیه است. اگر به چنین فضاهای هنری علاقهمند هستید، بازدید از موزه آرمیتاژ را نیز از دست ندهید.
کاخ آنیچکوف بین سالهای 1741 تا 1754 ساخته شد. این بنا ابتدا در سبک باروک طراحی شد اما بعدتر به سبک نئوکلاسیک تغییر یافت. این کاخ محل گذراندن دوران کودکی آخرین تزار روسیه، نیکلاس دوم، بود. همچنین پل آنیچکوف که از روی رودخانه فونتانکا (Fontanka) عبور میکند، شامل چهار مجسمه اسب با طراحی پیوتر کلودت است. این مجسمهها در طول جنگ جهانی دوم برای محافظت در برابر بمبارانهای آلمانی در نزدیکی کاخ دفن شدند.
این کاخ واقع در شماره 41 با نمای صورتی مایل به بنفش خود، به سبک نئو-باروک طراحی شده و فضای داخلی آن به سبک روکوکو است. این کاخ در قرن 19 بازسازی شد و هماکنون بهعنوان یک مرکز فرهنگی برای برگزاری کنسرتهای کوچک استفاده میشود.
ایستگاه مسکوفسکی که بین سالهای 1844 تا 1851 ساخته شده، مهمترین ایستگاه راهآهن سن پترزبورگ است و نقطه ورود بسیاری از گردشگران به این شهر به شمار میرود. این ایستگاه اولین مسیر ریلی بین دو شهر بزرگ روسیه، مسکو و سن پترزبورگ، را به هم متصل کرده و امروزه میزبان قطار سریعالسیر ساپسان است که فاصله 700 کیلومتری بین دو شهر را در حدود 4 ساعت طی میکند. در کنار این ایستگاه و در خیابان لیگوفسکی، مرکز خرید گالریا سن پترزبورگ قرار دارد که با فروشگاهها و رستورانهای متنوع، یکی از مقاصد خرید اصلی شهر محسوب میشود.
در مقابل ایستگاه راهآهن در میدان وستانیا، ابلیسک شهر قهرمان لنینگراد قرار دارد. این بنای یادبود گرانیتی که 36 متر ارتفاع دارد، در سال 1985 برای بزرگداشت پیروزی روسیه بر نیروهای آلمانی در جنگ جهانی دوم نصب شد. در بالای این ابلیسک یک ستاره طلایی قرار گرفته است. لنینگراد نام رسمی سن پترزبورگ بین سالهای 1924 تا 1991 بوده است. از اینجا باید کمی به سمت راست بپیچید و به مسیر خیابان نوسکی ادامه دهید. پس از حدود 25 دقیقه پیادهروی به میدان الکساندر نوسکی خواهید رسید.
در میدان الکساندر نوسکی، یادبود شاهزاده نگهبان سن پترزبورگ قرار دارد. این مجسمه اسبسوار 9 تن وزن و 9 متر ارتفاع دارد و در سال 2002 نصب شده است.
صومعه الکساندر نوسکی، اولین صومعه ساختهشده در این شهر است. این صومعه ارتدوکس، چند دقیقه دورتر از خیابان نوسکی، در نزدیکی رودخانه موناستیرکا قرار دارد و قدمت آن به دهه 1710 بازمیگردد. این صومعه که نمونهای بارز از سبک باروک پترینی است، در ابتدا با ساخت کلیسای بشارت آغاز شد. این مکان بهعنوان یک مرکز زیارتی و گردشگری، اهمیت ویژهای دارد. در قبرستانهای این صومعه، شخصیتهای تاریخی روسیه مانند فئودور داستایفسکی و پیتر چایکوفسکی آرمیدهاند.
پل الکساندر نوسکی، که در انتهای خیابان نوسکی (یا آغاز آن) قرار دارد، در کنار صومعه الکساندر نوسکی واقع شده و در سال 1965 تکمیل شده است. این پل با طراحی کاملا کاربردی و طول 906 متر، تا سال 2004 طولانیترین پل شهر بود تا اینکه پل بزرگ اوبوخوفسکی از آن پیشی گرفت. پل الکساندر نوسکی با داشتن شش خط عبور و چراغانی زیبا، یکی از پلهای متحرک است که میتوانید در شبهای سفید مشهور سن پترزبورگ از تماشای باز شدن آن لذت ببرید.
اگر نمیخواهید تمام خیابان نوسکی را پیادهروی کنید، میتوانید از حملونقل عمومی از جمله مترو، اتوبوس و ترولیباس استفاده کنید که در طول این خیابان حرکت کرده و تمام شهر را به هم متصل میکند. همچنین ایستگاه قطار موسکوفسکی که قبلا ذکر شد، در این خیابان وجود دارد. تاکسیها نیز در دسترس هستند.
خطوط اتوبوس ۲۴ و ۱۹۱، همچنین ترولیباسهای ۱ و ۲۲ در تمام طول خیابان نوسکی حرکت میکنند. در گذشته تراموا نیز وجود داشت و امکان بازگرداندن آن در حال بررسی است. اتوبوس گردشگری شهر نیز از این مسیر عبور میکند که میتوانید بلیط آن را از بهطور آنلاین خریداری کنید. همچنین ۵ خط متروی سنپترزبورگ از کنار یا از وسط خیابان نوسکی عبور میکنند، اما خطی که از ابتدا تا انتهای خیابان نوسکی را پوشش میدهد، خط سبز شماره ۳ است که دارای سه ایستگاه زیر است:
بیشک تابستان (از ژوئن تا اوت) بهترین زمان برای قدم زدن در خیابان نوسکی است. در این فصل، سن پترزبورگ شاهد پدیده معروف شبهای سفید است؛ زمانی که شهر تقریبا شب را به خود نمیبیند و شفق شبانه تا ساعات اولیه صبح ادامه دارد. این پدیده در اواخر ژوئن به اوج خود میرسد و بازدیدکنندگان تجربهای بینظیر از فضایی خاص و هوای معتدل دارند که برای گشتوگذار در شهر مناسب است. دما معمولا بالاتر از ۲۵ درجه سانتیگراد (۷۷ درجه فارنهایت) نمیرود، که شرایط ایدهآلی برای گشتوگذار، کافههای فضای باز و کشتیهای رودخانهای فراهم میکند که نمایی متفاوت از خیابان نوسکی و جاذبههای اطراف را به نمایش میگذارند. جشنوارهها و رویدادهای تابستانی در اوج خود هستند و صحنه فرهنگی پرجنبوجوش شهر را به نمایش میگذارند.
با این حال، برای بازدیدکنندگانی که ترجیح میدهند فضایی آرامتر و رنگهای طلایی پاییز را تجربه کنند، از سپتامبر تا اوایل اکتبر زمان مناسبی برای بازدید است. در این دوره، جمعیت گردشگران کمتر شده و شهر با برگهای رنگارنگ پوشیده شده که زیبایی معماری تاریخی خیابان نوسکی را تکمیل میکند. هوا در این بازه زمانی خنکتر بوده و دما معمولا بین ۸ تا ۱۵ درجه سانتیگراد (۴۶ تا ۵۹ درجه فارنهایت) است. در حالی که ساعات روشنایی روز کوتاهتر از تابستان است، نور ملایم پاییزی در خیابان، درخشش رمانتیکی بر بناهای تاریخی میافکند و این زمان را به فرصت ارزشمندی برای عکاسان تبدیل میکند.
در این مقاله هر آنچه را که باید قبل از بازدید از خیابان نوسکی سن پترزبورگ بدانید، در اختیار شما قرار دادیم. شما میتوانید برای کسب تجربهای خاص در مشهورترین خیابان سن پترزبورگ با تورهای جامع طاهاگشت همراه شوید یا با خرید بلیط روسیه بهطور مستقل راهی این شهر زیبا شوید. در پایان از شما دعوت میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان طاهاگشت تماس بگیرید.